Schrijven geboortezorg en sociaal domein start prenatale huisbezoek

Beste verloskundigen, gynaecologen, kraamzorg medewerkers, huisartsen, praktijkondersteuners en professionals in het sociaal domein, 

Zwanger!

Zwanger zijn is een bijzondere ervaring. Vragen over de zwangerschap stelt de zwangere vooral aan de verloskundige. Soms zijn er echter andere vragen. Bijvoorbeeld over de opvoeding en verzorging van een kind. Of bij  zorgen over geld of als de zwangere weinig steun krijgt uit haar omgeving. Het is fijn als de zwangere hierover al in de zwangerschap kan praten, en er eventueel passende ondersteuning kan worden gevonden. 
De jeugdverpleegkundigen zien alle ouders na de geboorte thuis en daarna met het kindje op het consultatiebureau tijdens de eerste vier jaar. Daarnaast kunnen ze ouders ook al tijdens de zwangerschap ondersteunen bij het toekomstig ouderschap. 

Prenataal Huisbezoek

Vanaf 1 juli is het voor alle gemeenten een wettelijke verplichting een prenataal huisbezoek door de JGZ aan te bieden aan zwangeren in een kwetsbare situatie. In Gelderland-Midden kennen we deze werkwijze al een aantal jaren. 

Wat verandert er?

Met de wetswijziging krijgen gemeenten de taak een prenataal huisbezoek aan te bieden aan zwangeren met risicofactoren voor een gezonde ontwikkeling van moeder en kind. Het wetsvoorstel is erop gericht om in een vroegtijdig stadium kwetsbare zwangeren de juiste hulp en ondersteuning te bieden. Het wetsvoorstel benoemt niet het aantal huisbezoeken, maar vooral ook het voorzien van tijdige hulp en ondersteuning*. Het is aan de gemeente om voor voldoende aanbod te zorgen ter opvolging van het prenataal huisbezoek Jeugdgezondheidszorg.

Inmiddels zijn er met gemeenten in de regio Gelderland-Midden afspraken gemaakt in welke wijken we de meest kwetsbare zwangeren in ieder geval standaard een prenataal huisbezoek willen aanbieden**. Doel is alle zwangeren in een kwetsbare situatie een prenataal huisbezoek aan te bieden. Uiteindelijk zal dit zo’n 14% van de populatie in uw gemeente betreffen. Hiervoor is een intensieve samenwerking met verloskundigen, kraamzorg, huisartsen en het sociaal domein een “must”.

* Handreiking prenataal huisbezoek NCJ: Handreiking prenataal huisbezoek
** Overzicht wijken per gemeente bijlage 1

Hoe voeren we het prenataal huisbezoek uit?

Onze jeugdverpleegkundigen maken samen met de ouder(s) een uitgebreide inventarisatie van de brede opvoedingscontext waarin straks hun kind gaat opgroeien. Hierin is het belangrijk dat de ouder(s) hun verhaal kunnen vertellen, dat zij de regie over het gesprek (en hun leven) kunnen voeren, aangesproken worden op hun krachten, maar ook hun kwetsbaarheid kunnen bespreken. 
De jeugdverpleegkundige geeft antwoord op vragen en bekijkt met de ouders of er aanvullende ondersteuning nodig is. Bijvoorbeeld Stevig Ouderschap, Voorzorg, of ondersteuning vanuit het sociaal domein. Ouders ervaren het prenataal huisbezoek doorgaans als een prettige kennismaking met de jeugdgezondheidszorg. 

Praktijkvoorbeeld

Marieke is 22 weken zwanger. Ze verheugt zich op de komst van haar kindje. Ze piekert over hoe ze het straks zal gaan doen als ouder en bespreekt dit met de verloskundige. Bij doorvragen blijkt dat ze een ingewikkelde verhouding heeft met haar ouders. Marieke heeft zich in haar jeugd eenzaam gevoeld. Haar voornemen is om dit bij haar eigen kind heel anders te doen. De verloskundige stelt een prenataal huisbezoek voor, om alvast kennis te maken met de jeugdverpleegkundige van het consultatiebureau in haar wijk.  
In het gesprek met de jeugdverpleegkundige praten Marieke en haar partner Tim over hoe het met Marieke gaat, hoe het tussen Marieke en Tim onderling gaat, en hoe zij het ouderschap straks voor zich zien. De jeugdverpleegkundige geeft uitleg over de zorg die het consultatiebureau biedt aan jonge gezinnen en geeft uitleg wat Marieke en Tim in die eerste periode kunnen verwachten. Na het prenataal huisbezoek heeft de jeugdverpleegkundige nog 1x contact met Marieke naar aanleiding van een korte vraag. Als hun kindje geboren is, komt de jeugdverpleegkundige weer bij het gezin thuis langs. Marieke vindt het fijn om een vertrouwd gezicht te zien. De jeugdverpleegkundige helpt Marieke om de hoge verwachtingen die ze aan zichzelf stelt in perspectief te zien, stelt haar gerust door vragen over haar kindje te beantwoorden en haar te empoweren in haar ouderschap. 
Achteraf geven Marieke en Tim aan dat ze de kennismaking in de zwangerschap en de begeleiding vlak na de geboorte als heel prettig hebben ervaren. Het heeft hun geholpen om met meer vertrouwen het ouderschap aan te gaan.

Wat vragen wij van u?

U kunt een belangrijke schakel in deze keten zijn. De signalering van kwetsbaarheid kan bij u beginnen! Wij vragen u daarom, indien u zich zorgen maakt of risicofactoren signaleert, de folder ‘Zwanger’ met de kwetsbare zwangere te bespreken.
De zwangere kan zelf een afspraak maken. Maar het biedt voordelen om - liefst met haar/hen samen- het prenataal huisbezoek aan te vragen. Dan krijgt u als aanvrager ook een terugkoppeling van de jeugdverpleegkundige na het huisbezoek.

Die aanvraag kunt u doen door een aanmelding via onze website: 

Nog vragen?

Naar aanleiding van dit schrijven nog vragen of behoefte aan een toelichting in uw team? Neem contact op met ons!