Tetanusprofylax na verwonding

Check de indicatie voor vaccinatie én immunoglobuline. 
Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 1 tot 2 patiënten met tetanus gemeld, met een relatief hoog aantal van 5 meldingen in 2011. Ook recent is weer een casus van tetanus gemeld bij de GGD. Dit onderschrijft het belang van het in kaart brengen van de tetanus vaccinatiestatus na een verwonding en adequate toepassing van T-PEP.

De afdeling IZB krijgt regelmatig vragen van (huis)artsen en burgers over tetanus en T-PEP. 

-    Tetanus kan optreden na verwonding en wordt veroorzaakt door het exotoxine van Clostridium tetani. 
-    Tetanus is met pre- en post-expositieprofylaxe vrijwel volledig te voorkomen. 
-    Dankzij vaccinatie tegen tetanus via het Rijksvaccinatieprogramma is 94% van de Nederlandse bevolking tegen tetanus beschermd. Vaccinatie tegen tetanus werd in 1957 ingevoerd in het Rijksvaccinatieprogramma.
-    Bepaalde groepen, zoals ouderen, orthodox protestanten, eerste generatie-migranten uit niet-westerse landen en/of vluchtelingen, hebben een lagere vaccinatiegraad. 
-    T-PEP bestaat uit 1 of meer vaccinaties met tetanustoxoïd (vaccinatie) al dan niet gecombineerd met toediening van tetanusimmunoglobuline (TIG). Toediening van TIG overbrugt de periode, totdat actieve vaccinatie voor voldoende antistoffen zorgt.  

Wat te doen na een verwonding?

-    T-PEP is aan te bevelen bij:  
•    een open wond met (mogelijk) contact met straatvuil, aarde of mest
•    een dierenbeet 
•    diepe tweede- of derdegraadsbrandwond
-    Bepaal de indicatie voor T-PEP via het Stroomschema tetanusvaccinatie bij wonden, opgesteld door het RIVM. Daarbij is de vaccinatiestatus leidend en dus belangrijk om echt goed uit te vragen. 

TIG bestellen, advies voor apothekers

Hier lijkt enige onduidelijkheid over te bestaan. Mogelijk komt dit doordat Sanquin Plasma Products geen TetaQuin© (TIG) meer produceert. Sinds 1 juli 2021 is de distributie van het vervangende product Tetanus Gamma overgedragen aan Orly Pharma. 
-    TIG nodig binnen werkdagen?
•    Bel Orly Pharma via telefoonnummer: 077-351 92 75
•    Bestelling definitief maken: mail hiervoor naar order@orlypharma.com 
-    TIG nodig buiten werkdagen?
•    Orly Pharma levert momenteel niet buiten kantooruren/werkdagen
•    Neem in dit geval contact op met de dienstapotheek van het nabijgelegen ziekenhuis. Ziekenhuizen hebben dit in principe op voorraad liggen. 
-    Bestellingen dienen vergezeld te gaan met een ingevulde artsenverklaring.

Ondersteuning door de GGD

De afdeling Infectieziektebestrijding is altijd beschikbaar voor advies en overleg over tetanus en T-PEP. De (spoed)behandeling is een taak van de huisarts. In overleg is het mogelijk dat de eventuele planbare DTP-vervolgvaccinaties via de GGD worden toegediend.