Toename scabiës in de regio

De afgelopen periode zien we een toename van scabiës (schurft), zowel landelijk als regionaal. De toename betreft zowel individuele patiënten als uitbraken in (zorg)instellingen. Scabiës wordt veroorzaakt door de schurftmijt. Een individuele patiënt met scabiës is niet meldingsplichtig. Een uitbraak in een instelling is wel meldingsplichtig.

Scabies toename volgens NIVEL peilstation

Ziekteverschijnselen

Scabiës kan een lastige diagnose zijn om te stellen. Klachten zijn (met name nachtelijke) jeuk en huiduitslag, welke over het gehele lichaam kan optreden. Kenmerkend zijn zichtbare gangetjes die de mijt graaft. Deze gangetjes zijn niet altijd zichtbaar, bijvoorbeeld door het kapot krabben ervan.
De incubatietijd van scabiës is 2 tot 6 weken. Bij een immuungecompromiteerde patiënt kan dit tot 10 weken zijn. Iemand is besmettelijk vanaf ongeveer 1 tot 2 weken na besmetting, ook als er nog geen verschijnselen van scabiës zijn. Een patiënt is 12 uur na behandeling niet meer besmettelijk. Overdracht van scabiës gaat via huidcontact.

Behandeling
Recent is de richtlijn voor behandeling van scabiës aangepast. De bestrijding van scabiës is gestoeld op een gezamenlijke aanpak door huisartsen, dermatologen, instellingen, GGD’en en het RIVM. Het RIVM heeft een stappenplan behandeling scabiës opgesteld en de richtlijnen van het LCI, huisartsen en dermatologen worden op elkaar afgestemd. Dit stappenplan kunt u meegeven aan uw patiënten.

De behandeling van scabiës bestaat uit 3 onderdelen. Al deze onderdelen zijn van belang voor een succesvolle behandeling.

•    Medicamenteuze behandeling van de patiënt
Een patiënt met scabiës moet 2x worden behandeld, met een interval van 7 dagen. Voor behandeling van scabiës kan permetrine crème of ivermectine tabletten worden voorgeschreven. Deze middelen zijn gelijk in effectiviteit en worden beiden vergoed vanuit de zorgverzekering.
Permetrine is goedkoper dan ivermectine, maar complexer om uit te voeren (crème smeren tegenover orale behandeling). Bij zwangerschap heeft permetrine de voorkeur.  
De klachten, met name jeuk, kunnen na (succesvolle) behandeling nog 3-4 weken aanhouden. 

•    Was- en lucht voorschriften
Naast medicamenteuze behandeling zijn de was- en luchtvoorschriften van belang, om een recidief te voorkomen. De was- en luchtvoorschriften moeten bij elke behandeling worden uitgevoerd. De was- en luchtvoorschriften zijn beschreven in het scabiës stappenplan van het RIVM.
Op dit moment is er alleen een stappenplan voor de behandeling met permetrine crème. Het stappenplan voor ivermectine wordt ontwikkeld door het RIVM. De was- en luchtvoorschriften bij behandeling met ivermectine zijn gelijk hieraan. Mocht de patiënt ivermectine als behandeling ontvangen, kan overal waar nu permetrine crème staat ook ivermectine tabletten worden worden gelezen.  

•    Contactinventarisatie en contactbehandeling
Naast behandeling van de patiënt moeten gelijktijdig de contacten worden behandeld. Hieronder vallen huishoudcontacten en contacten met wie >15 minuten of frequent huidcontact is geweest (hand vasthouden, lichamelijke verzorging). 
-    Huishoudcontacten en soortgelijke contacten (bijvoorbeeld bedpartners) worden 2x behandeld met 7 dagen interval.
-    Overige contacten met >15 minuten of frequent huidcontact (bijvoorbeeld oppas, logés) worden 1 of 2x behandeld, ter afweging van de behandelaar.
Deze contacten, indien asymptomatisch, worden preventief behandeld met permetrine of ivermectine, inclusief was- en luchtvoorschriften. Om pingpong effect te voorkomen, is het belangrijk dat de patiënt en contacten tegelijkertijd worden behandeld.

Contacten met klachten passend bij scabiës, moeten beoordeeld worden. Hebben zij zelf scabiës, moeten ze 2x worden behandeld met 7 dagen interval, inclusief was- en luchtvoorschriften en contactonderzoek.

Contact

Heeft u vragen over scabiës, wilt u een patiënt overleggen of een melding maken? Neem dan contact op met het meldpunt Infectieziektebestrijding via 088 – 355 5493.

Meer informatie kunt u vinden in de LCI richtlijn scabiës en op de RIVM website. Het stappenplan behandeling scabiës staat ook op de RIVM website.